Historieschilderkunst is het schilderen van scènes met een verhalende inhoud uit de klassieke geschiedenis, christelijke geschiedenis en mythologie alsook het weergeven van historische gebeurtenissen uit het verre of nabije verleden.
Een historiestuk is het resultaat hiervan; een schilderij dat een afbeelding geeft van een bijbels, mythologisch, historisch, allegorisch of literair tafereel. Het gaat meestal om een schilderij van een relatief groot formaat, waarop meerdere figuren zijn afgebeeld.
Rembrandt van Rijn, Tobias en Anna met het bokje, 1626
Rembrandt van Rijn, Nachtwacht, 1642
Genreschilderkunst. Genrestukken of -taferelen zijn schilderijen, tekeningen of prenten waarop mensen zijn afgebeeld in hun dagelijkse omgeving: in huis, in een café of aan het werk. Deze werken lijken naar het leven geschilderd, maar zijn in werkelijkheid meestal in het atelier van een schilder ontstaan. Soms bevatten genrestukken een moralistische les. De ene keer is de boodschap heel duidelijk, de andere keer moet de toeschouwer moeite doen om de voorstelling te ontraadselen. Vaak ook is zo'n huiselijk tafereeltje niets meer en niets minder dan een mooi schilderij voor aan de muur.
Genrestuk als term. De aanduiding 'genre' ontstond pas aan het eind van de 19de eeuw en wordt vooral in onze eeuw veel gebruikt.
Jan Steen, Het Sint-Nicolaasfeest, Ca. 1663-1665
Velásquez, Las Meninas, 1656
Stil leven
Een stilleven is een artistieke compositie (schilderij, tekening, foto) van voorwerpen. In een stilleven komen meestal geen levende wezens voor. Met het schilderen van een stilleven kan een schilder zich concentreren op de compositie en op het gebruik van kleur en toonwaarde. Een stilleven is dus een studiewerk. De stillevens uit de Vlaams- Nederlandse schilderkunst uit de 17e eeuw zijn vooral beroemd om de stofuitdrukking, de weergave van het oppervlak van een voorwerp. In één stilleven laat de schilder zijn vaardigheid zien om tegelijkertijd bijvoorbeeld het karakter van een satijnen kleed, een droog brood, een mat ei, bedauwde druiven, een hard glanzend glas en een parelmoeren schelp weer te geven. Vaak gebruikten schilders hun geliefde objecten telkens opnieuw.
Jan Baptist Weenix, Een hond en een kat bij een half geslachte ree, ca. 1647-60
Willem Kalf, Stilleven met een Ming-schaal, circa 1660
Landschap
Een schilderij dat een landschap verbeeldt. Doeken werden vaak in het atelier vervaardigd en waren deels aan de fantasie ontsproten. Dit zou nu spoedig veranderen: men ging nu schilderen wat men zelf waargenomen had, vaak aan de hand van schetsen die op locatie gemaakt waren. De horizon werd nu vaak laag gehouden, waardoor er meer ruimte kwam voor de vaak zo indrukwekkende en karakteristieke Hollandse wolkenluchten, met hun geheel eigen licht. Duinformaties behoorden tot de favoriete onderwerpen, maar ook rivierlandschappen met brede uiterwaarden, waar koeien op graasden, een silhouet van een stad op de achtergrond. Ook winterlandschappen maakte men graag. Natuurlijk was ook de zee een onuitputtelijke bron van inspiratie. Grote doeken verhaalden van beroemde zeeslagen, van een Hollandse marine op de toppen van haar kunnen.
Jan van Goyen, Zomer, 1625
Claude Lorrain, Landschap met de vader van Psyche die aan Apollo offert, 1660-70
Portret
Een portret is een schilderij gemaakt door een portretschilder, een foto gemaakt door een fotograaf, een gebeeldhouwde weergave van iemands hoofd of buste, of een andere artistieke voorstelling van een persoon of een groep. Portretten zijn vaak eenvoudige afbeeldingen van het gezicht zonder veel creativiteit (zoals pasfoto's). De opzet is te tonen hoe de persoon eruit ziet, met soms wat artistiek inzicht in zijn of haar persoonlijkheid. Meestal is herkenbaarheid van het gezicht het belangrijkst.
Een schuttersstuk of doelenstuk (van doelen, een plek waar boogschutters oefenden) is een geschilderd groepsportret van de leden van een schuttersgilde. Het genre werd uitsluitend in de Nederlanden beoefend in de 16e en 17e eeuw.
Frans Hals, De vrolijke Drinker (1630)
Rembrandt van Rijn, De staalmeesters, 1662
Geen opmerkingen:
Een reactie posten